100
ՏԱՐԻ
100
ԱՐՎԵՍՏ
ԱՌԱՔԵԼՈՒԹՅՈՒՆ
Հայոց Ցեղասպանությունն իր անջնջելի հետքն է թողել մեր հոգու և պատության մեջ ու որպես վշտի, կարոտի, հույսի անդրադարձ՝ շղթայաբար հյուսվել հայոց կերպարվեստում: Եթե մարդկային լեզուն անզոր է արտահայտել այն, ինչ կատարվեց 1915 թ.-ին, ապա արվեստի լեզուն ի զորու է դա անել: Հայ հայտնի արվեստագետների տարբեր սերունդներ շարունակաբար անդրադարձել են մեծ ոճրագործությանը, և նրանց ստեղծագործություններում միշտ իրենց ուրույն տեղն են գրավել Ցեղասպանությանը նվիրված աշխատանքները: Ստեղծված գործերի շնորհիվ՝ հայ արվեստագետներն արդեն իսկ սեփական ներդրումն են ունենցել Հայոց Ցեղասպանության հարցը համաշխարային ճանաչում ստանալու գործընթացում: Այդ աշխատանքներից շատերը ցուցադրվել էին, շատերն էլ մինչ օրս մեզ անհայտ էին:


ՏԵՍ ԱՎԵԼԻՆ
100 Տարի
ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
Որևէ ժողովրդի կամ էթնիկ խմբի մշակույթը ոչնչացնելու նպատակով իրականացված գործողությունները ազգային-մշակութային ցեղասպանություն են կոչում: Օսմանյան կայսրությունում հայ բնակչության զանգվածային կոտորածներին ու տեղահանությանը համընթաց երիտթուրքական կառավարությունը կանխամտածված և ծրագրավորված կերպով ձգտել է ոչնչացնել նաև հայկական քաղաքակրթության նյութական վկայությունները:
ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
Ցեղասպանությունը մարդկանց կազմակերպված բնաջնջումն է` նրանց կոլեկտիվ գոյությանը վերջ դնելու հիմնական նպատակով: Օսմանյան կայսրությունում և հարակից շրջաններում 1915-1923 թվականներին իրագործված հայերի բնաջնջումն անվանում են Հայոց ցեղասպանություն: Այդ կոտորածները ծրագրվել և կազմակերպվել են Օսմանյան կայսրությունում երիտթուրքերի, իսկ հետագայում ավարտին հասցվել քեմալական կառավարության կողմից:

ՏԵՍ ԱՎԵԼԻՆ
100 Արվեստ
Հայոց Ցեղասպանության ցավը, որը 100 տարի շարունակաբար վերածնվում է յուրաքանչյուր ծնվող հայի հետ, իր ուրույն արտացոլումն ունի հայ կերպարվեստում: Հայաստանում և Սփյուռքում ապրող բազում հայ հայտի արվեստագետներ ստեղծել են կտավներ, որոնք խոսուն վկաներն են հայոց մեծ ցավի, կորստի և կարոտի: Այս գործերը նաև ձոն են հայի կենսունակ գենի՝ վերածնվելու, ապրելու, արարելու մեծ կամքին: Ցեղասպանությունը՝ ոճրի այն տեսակն է, որը վաղեմության ժամկետ չունի: Մարդկային լեզուն երբեմն անզոր է փոխանցելու այն, ինչը հնարավոր է արտահայտել արվեստով: Այս 100 արվեստի գործը՝ շարունակաբար աշխարհին ցույց կտա և կպատմի հայի չսպիացող վերքի, միլիոնավոր անմեղ նահատակների, ավերված բնօրրանների, քարուքանդ վանքերի, կորուսյալ երկրի և անսահման հավատքի մասին: Արվեստի ուժը անհերքելի է, և ստեղծված գործը՝ հավերժ:
Արվեստագետ.
Նարեկ Ավետիսյան
Վերնագիր.
Ինտերֆրակտալ կոմպոզիցիա #2, 2008
Վայր.
Նկարչի հավաքածու
Արվեստագետ. Նարեկ Ավետիսյան
Վերնագիր. Ինտերֆրակտալ կոմպոզիցիա #2, 2008
Վայր. Նկարչի հավաքածու
Նարեկ Ավետիսյան. «Պատմամշակութային հիշողությունն անգամ ենթագիտակցորեն կարող է վերադրսևորվել ժամանակի և տարածության մեջ: Վերջինս արվեստի էության մեջ է և անցողիկ: Փոփոխության է ենթարկվում ձևը, իսկ ձևն ինձ համար արվեստի «մարմին է», հետևաբար նույնիսկ ձևափոխվող «մարմինը» ինքն իրենով էություն-բովանդակություն-ներդաշնակություն է:

Այսպիսով արվեստի ստեղծագործությունը կարելի է հասկանալ որպես մի ամբողջական համակարգ՝ գեղագիտություն և թեորիա, կազմող արվեստի ամբողջականություն, կոնցեպցիայի պարադիգմա»:
Արվեստագետ.
Գառզու (Գառնիկ Զուլումյան)
Վերնագիր.
Այրված հողը, 1978
Վայր.
Նկարչի ընտանիքի հավաքածու
Արվեստագետ. Գառզու (Գառնիկ Զուլումյան)
Վերնագիր. Այրված հողը, 1978
Վայր. Նկարչի ընտանիքի հավաքածու
Շահեն Խաչատրյան (արվեստաբան). «Նկարչի մտասևեռումը եղել է ապոկալիպսիսը, և նա արտահայտչական ուրույն ոճով պատկերել է պատերազմի արհավիրքը՝ փլուզված պալատներ, աշխարհի անմարդկայնացած դեմքեր, մեռնող գեղեցկություն: Արվեստագետն իր ապրումների միջոցով վերարտահայտել է հայ ժողովրդի վերապրած արհավիրքը»:
Արվեստագետ.
Հակոբ Կոջոյան
Վերնագիր.
Անիի ավերակները, 1918
Վայր.
Մասնավոր հավաքածու
Արվեստագետ. Հակոբ Կոջոյան
Վերնագիր. Անիի ավերակները, 1918
Վայր. Մասնավոր հավաքածու
Գեղարվեստի և գրաֆիկայի հայոց մեծանուն վարպետ Հակոբ Կոջոյանը՝ 1919 թ.-ին այցելեց Անի, որը հայկական հնագույն մայրաքաղաքներից մեկն էր, որտեղից էլ 1915 թ.-ին Օսմանյան Թուրքիայի կողմից իրականացված Հայոց Ցեղասպանության ժամանակ հայ բնակչությունը, բռնի ուժով, տեղահանվեց իր հայրենի հողից: Անիի ավերակները մնացին օտար նվաճողների՝ թուրքերի ձեռքում: Կոջոյանը, տեսնելով լքված Անին, շրջելով ավերակների միջով՝ պարուրված խոր ողբերգական զգացումներով՝ նկարեց «Անիի ավերակներ» կտավը:
Արվեստագետ.
Սիրուն Երեցյան
Վերնագիր.
Ծաղկունք, 1988
Վայր.
Մասնավոր հավաքածու
Արվեստագետ. Սիրուն Երեցյան
Վերնագիր. Ծաղկունք, 1988
Վայր. Մասնավոր հավաքածու
Սիրուն Երեցիան. «Այս կտավը ներկայացնում է սերունդներին Ցեղասպանությունից հետո: Ցեղասպանությունը մասնատեց մեր գլուխները (մեր ինքնությունը) մեր մարմիններից (մեր հայրենիքից)»:
ՏԵՍ ԱՎԵԼԻՆ
Ցուցադրիր Արվեստի Գործ
Այստեղ Դուք կարող եք վերբեռնել Ձեր արվեստի գործը՝ նվիրված Հայոց Ցեղասպանությանը: Վերբեռնած ստեղծագործությունը կտեղադրվի ԴԻՏԻՐ ԱՐՎԵՍՏԻ ԳՈՐԾ բաժնում:
Ուշադրություն. կայքը պատասխանատվություն չի կրում ԴԻՏԻՐ ԱՐՎԵՍՏԻ ԳՈՐԾ բաժնում վերբեռնած աշխատանքների հեղինակային իրավունքների իրական և ոչ իրական լինելու հարցում: Հեղինակային իրավունքի հնարավոր խախտում նկատելու դեպքում խնդրում ենք գրել
[email protected] էլ. հասցեով:
ԴԻՏԻՐ ԱՐՎԵՍՏԻ ԳՈՐԾ
Արվեստագետ.
Ադրիանա Անգոլյան
Արվեստագետ. Ադրիանա Անգոլյան
Կենդանի հիշողություն, 1994
Արվեստագետ.
Ադրիանա Անգոլյան
Արվեստագետ. Ադրիանա Անգոլյան
Ոսկե տրեզերք, 2016
Արվեստագետ.
Խորեն Տեր-Հարության
Արվեստագետ. Խորեն Տեր-Հարության
Անի (բրոնզ), 1963
Արվեստագետ.
Ալեքսանդր Սադոյան
Արվեստագետ. Ալեքսանդր Սադոյան
Գաղթ
Արվեստագետ.
Ալեքսանդր Սադոյան
Արվեստագետ. Ալեքսանդր Սադոյան
Անվերնագիր
Արվեստագետ.
Լևոն Ֆլջյան
Արվեստագետ. Լևոն Ֆլջյան
Մեր նախնիները-2, (Պիքսել 2 նախագծից), 2012
Արվեստագետ.
Գալուստ Գյոդել
Արվեստագետ. Գալուստ Գյոդել
Մարդիկ միանման են ստեղծված, 2003
Արվեստագետ.
Զարեհ
Արվեստագետ. Զարեհ
Թուրքական օճառ` պատրաստած հայկական ոսկորներով, 1998
Արվեստագետ.
Զարեհ
Արվեստագետ. Զարեհ
Արվեստագետ.
Արթուր Լազարյան
Արվեստագետ. Արթուր Լազարյան
Այլևս երբեք
ՏԵՍ ԱՎԵԼԻՆ