100
ՏԱՐԻ
100
ԱՐՎԵՍՏ
ԱՌԱՔԵԼՈՒԹՅՈՒՆ
Հայոց Ցեղասպանությունն իր անջնջելի հետքն է թողել մեր հոգու և պատության մեջ ու որպես վշտի, կարոտի, հույսի անդրադարձ՝ շղթայաբար հյուսվել հայոց կերպարվեստում: Եթե մարդկային լեզուն անզոր է արտահայտել այն, ինչ կատարվեց 1915 թ.-ին, ապա արվեստի լեզուն ի զորու է դա անել: Հայ հայտնի արվեստագետների տարբեր սերունդներ շարունակաբար անդրադարձել են մեծ ոճրագործությանը, և նրանց ստեղծագործություններում միշտ իրենց ուրույն տեղն են գրավել Ցեղասպանությանը նվիրված աշխատանքները: Ստեղծված գործերի շնորհիվ՝ հայ արվեստագետներն արդեն իսկ սեփական ներդրումն են ունենցել Հայոց Ցեղասպանության հարցը համաշխարային ճանաչում ստանալու գործընթացում: Այդ աշխատանքներից շատերը ցուցադրվել էին, շատերն էլ մինչ օրս մեզ անհայտ էին:


ՏԵՍ ԱՎԵԼԻՆ
100 Տարի
ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
Որևէ ժողովրդի կամ էթնիկ խմբի մշակույթը ոչնչացնելու նպատակով իրականացված գործողությունները ազգային-մշակութային ցեղասպանություն են կոչում: Օսմանյան կայսրությունում հայ բնակչության զանգվածային կոտորածներին ու տեղահանությանը համընթաց երիտթուրքական կառավարությունը կանխամտածված և ծրագրավորված կերպով ձգտել է ոչնչացնել նաև հայկական քաղաքակրթության նյութական վկայությունները:
ՀԱՅՈՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆ
Ցեղասպանությունը մարդկանց կազմակերպված բնաջնջումն է` նրանց կոլեկտիվ գոյությանը վերջ դնելու հիմնական նպատակով: Օսմանյան կայսրությունում և հարակից շրջաններում 1915-1923 թվականներին իրագործված հայերի բնաջնջումն անվանում են Հայոց ցեղասպանություն: Այդ կոտորածները ծրագրվել և կազմակերպվել են Օսմանյան կայսրությունում երիտթուրքերի, իսկ հետագայում ավարտին հասցվել քեմալական կառավարության կողմից:

ՏԵՍ ԱՎԵԼԻՆ
100 Արվեստ
Հայոց Ցեղասպանության ցավը, որը 100 տարի շարունակաբար վերածնվում է յուրաքանչյուր ծնվող հայի հետ, իր ուրույն արտացոլումն ունի հայ կերպարվեստում: Հայաստանում և Սփյուռքում ապրող բազում հայ հայտի արվեստագետներ ստեղծել են կտավներ, որոնք խոսուն վկաներն են հայոց մեծ ցավի, կորստի և կարոտի: Այս գործերը նաև ձոն են հայի կենսունակ գենի՝ վերածնվելու, ապրելու, արարելու մեծ կամքին: Ցեղասպանությունը՝ ոճրի այն տեսակն է, որը վաղեմության ժամկետ չունի: Մարդկային լեզուն երբեմն անզոր է փոխանցելու այն, ինչը հնարավոր է արտահայտել արվեստով: Այս 100 արվեստի գործը՝ շարունակաբար աշխարհին ցույց կտա և կպատմի հայի չսպիացող վերքի, միլիոնավոր անմեղ նահատակների, ավերված բնօրրանների, քարուքանդ վանքերի, կորուսյալ երկրի և անսահման հավատքի մասին: Արվեստի ուժը անհերքելի է, և ստեղծված գործը՝ հավերժ:
Արվեստագետ.
Տիմասար
Վերնագիր.
Կոտորած, 2015
Վայր.
Նկարչի հավաքածու
Արվեստագետ. Տիմասար
Վերնագիր. Կոտորած, 2015
Վայր. Նկարչի հավաքածու
Դիբասար. «Նկարն ի ցուց է դնում տանջանքների տեսարանը, որ Ցեղասպանության զոհերը ապրել են: Նմանատիպ պատմություններ ինձ Մեծ տատիկս է պատմել, երբ փոքր էի՝ ընդամենը 4 տարեկան: Այս պատմությունները դաջվեցին իմ ենթագիտակցության մեջ և երբ ես մտածում եմ դրանց մասին, երևակայությանս մեջ ստեղծվում են այս պատկերները:

«Կոտորած» կտավը նվիրված է պատերազմներին, Ցեղասպանության բարբարոսություններին: Պատկերել եմ կանանց, երեխաների, ովքեր իրենց ամենավերջին ուժերով պայքարում են թշնամու վայրենության դեմ. ոմանք ընկնում են, ոմանք զոհվում, ոմանք փրկվում են, ոմանք էլ հրաշքով փախչում: Այս հրաշքը պատկերել եմ կտավի կենտրոնում՝ կնոջ մարմնով: Կինը ձիու վրա է, որը խոհրդանշում է ազատություն, սեր, կյանք և նոր սերունդների ծնունդ»:
Արվեստագետ.
Վարգկեզ Սուրենյանց
Վերնագիր.
Ոտնահարված սրբություն, 1895
Վայր.
Հայաստանի Ազգային պատկերասրահ, Երևան
Արվեստագետ. Վարգկեզ Սուրենյանց
Վերնագիր. Ոտնահարված սրբություն, 1895
Վայր. Հայաստանի Ազգային պատկերասրահ, Երևան
Հայ ժողովրդի դաժան ճակատագիրը խորապես հուզել է Վարդգեզ Սուրենյանցին: Պատկերելով թուրքերի կողմից կազմակերպված այն դաժան վայրագություններն, որոնք կատարվում էին մինչև 1915 թ.-ի Հայոց Ցեղասպանությունը, Սուրենյանցը կարծես փաստագրել է հայոց պատմության դառը դրվագները՝ «Անապաստանը», «Կույսերի սպանդը», «Լքյալը», «Հռիփսիմեի տաճարը» և այլ կտավներում, որոնց թվում է նաև «Ոտնահարված սրբություն» նկարը:

Ջարդ ու թալան, մագաղաթյա մատյանների ոչնչացում, կույսերի և հայ հոգևորականների սպանդ եկեղեցիներում: Սակայն այսպիսի տեսարաններով հանդերձ Սուրենյանցն այնուամենայնիվ չկորցնելով հույսն ու հավատը, իր կտավներում պատկերում է հայ ժողովրդի անսասան հավատքի և փրկության խորհրդանիշ՝ անձեռակերտ խաչքարերը:

Արվեստագետ.
Սարգիս Համալբաշյան
Վերնագիր.
Հայկական թաղամաս, 2014
Վայր.
Նկարչի հավաքածու
Արվեստագետ. Սարգիս Համալբաշյան
Վերնագիր. Հայկական թաղամաս, 2014
Վայր. Նկարչի հավաքածու
Սարգիս Համալբաշյան. «Լինելով Ցեղասպանությունը վերապրածների շառավիղ՝ մանկուց լսել եմ պատմություններ այդ մասին, որոնց տպավորությունները հետագայում փորձել եմ պատկերել իմ կտավներում: Ավելի ուշ հասկացա, որ այդ պատմությունները պատգամներ են, որոնք յուրաքանչյուրս վերապատմելով մեր ստեղծագործություններում, պետք է փոխանցենք գալիք սերունդներին մինչ Ցեղասպանության ճանաչում և արդար դատի կայացում»:
Արվեստագետ.
Աննէթ Կիւրճեան
Վերնագիր.
Հեծկլտացողը, 1995-ական
Վայր.
Նկարչի հավաքածու
Արվեստագետ. Աննէթ Կիւրճեան
Վերնագիր. Հեծկլտացողը, 1995-ական
Վայր. Նկարչի հավաքածու
Աննէթ Կիւրճեան. «Այս գործը նկարել եմ մի լուսանկարի վրա, ուր հորս ընտանիքը ծառ էր տնկում իրենց առաջին տանը, Միացյալ Նահանգներում, երբ ժամանեցին Թուրքիայից: Այս նկարը խորհրդանշում է հայրական տունը լքելու ցավը` համադրված օտար հողում արմատներ դնելու խորհրդի հետ»:
ՏԵՍ ԱՎԵԼԻՆ
Ցուցադրիր Արվեստի Գործ
Այստեղ Դուք կարող եք վերբեռնել Ձեր արվեստի գործը՝ նվիրված Հայոց Ցեղասպանությանը: Վերբեռնած ստեղծագործությունը կտեղադրվի ԴԻՏԻՐ ԱՐՎԵՍՏԻ ԳՈՐԾ բաժնում:
Ուշադրություն. կայքը պատասխանատվություն չի կրում ԴԻՏԻՐ ԱՐՎԵՍՏԻ ԳՈՐԾ բաժնում վերբեռնած աշխատանքների հեղինակային իրավունքների իրական և ոչ իրական լինելու հարցում: Հեղինակային իրավունքի հնարավոր խախտում նկատելու դեպքում խնդրում ենք գրել
[email protected] էլ. հասցեով:
ԴԻՏԻՐ ԱՐՎԵՍՏԻ ԳՈՐԾ
Արվեստագետ.
Ադրիանա Անգոլյան
Արվեստագետ. Ադրիանա Անգոլյան
Կենդանի հիշողություն, 1994
Արվեստագետ.
Ադրիանա Անգոլյան
Արվեստագետ. Ադրիանա Անգոլյան
Ոսկե տրեզերք, 2016
Արվեստագետ.
Խորեն Տեր-Հարության
Արվեստագետ. Խորեն Տեր-Հարության
Անի (բրոնզ), 1963
Արվեստագետ.
Ալեքսանդր Սադոյան
Արվեստագետ. Ալեքսանդր Սադոյան
Գաղթ
Արվեստագետ.
Ալեքսանդր Սադոյան
Արվեստագետ. Ալեքսանդր Սադոյան
Անվերնագիր
Արվեստագետ.
Լևոն Ֆլջյան
Արվեստագետ. Լևոն Ֆլջյան
Մեր նախնիները-2, (Պիքսել 2 նախագծից), 2012
Արվեստագետ.
Գալուստ Գյոդել
Արվեստագետ. Գալուստ Գյոդել
Մարդիկ միանման են ստեղծված, 2003
Արվեստագետ.
Զարեհ
Արվեստագետ. Զարեհ
Թուրքական օճառ` պատրաստած հայկական ոսկորներով, 1998
Արվեստագետ.
Զարեհ
Արվեստագետ. Զարեհ
Արվեստագետ.
Արթուր Լազարյան
Արվեստագետ. Արթուր Լազարյան
Այլևս երբեք
ՏԵՍ ԱՎԵԼԻՆ