8 մասից բաղկացած «Կոտորած» կտավը խորհրդանշում է 1915թ.-ի Ցեղասպանությունից հետո հայերի ամբողջ աշխարհով մեկ սփռվելը:

Վաչե Դեմիրճյան. «Այս նկարի վրա տարիներ եմ աշխատել, որպեսզի կյանքի կոչեմ Հայոց Ցեղասպանության զոհերին: Սա շատ ցավոտ թեմա է ինձ համար: Իմ տատն ու պապը Ցեղասպանությունից փրկվեցին Մարաշում և 1918թ.-ին տեղափոխվեցին Լիբանան: Իսկ 1976 թ.-ին քաղաքացիական պատերազմի պատճառով ընտանիքս լքեց Լիբանանը՝ գնալով ավելի հեռու: Փաստորեն, ես գրեթե նույն ճակատագրի արժանացա, ինչպես իմ տատն ու պապը: Այժմ Փարիզում եմ և փորձում եմ ապրել հանուն իմ արվեստի: Փորձում եմ չլողալ ԿԱՐՄԻՐ ջրերում, այլ գլուխս բարձր պահել… և երբեք չխորտակվել»:

Արևելյան Հայաստանը դարձել էր ապահով օթևան շատ մարդկանց համար, ովքեր թուրքական բարբարոսությունից ապաստան էին գտել այդտեղ՝ սրտերում կրելով վրեժխնդրություն ու ատելություն, նրանք կառուցեցին նոր գյուղեր, ծնեցին երեխաներ և դաստիրակեցին նրանց Մուշի ոգով: Մինասի պապը ծագումով մշեցի էր: Մինասն իր նախահայրերից ժառանգել էր ամրակուռ մարմին, կամքի ուժ և մեծահոգություն:

Մինաս Ավետիսյանի համար «Դեր-Զորի ճանապարհին» աշխատանքն արտահայտում է հայ ժողովրդի հավաքական կերպարի շուրջ պատկերացումը: Թեև անցած Ցեղասպանության արհավիրքներով, սակայն ժայռի պես ամուր (դատել նրանց քարակերպ մարմիներից) կամքով ու հոգով ուժեղ ժողովուրդը շարունակեց ապրել և տարածել իր ծիլերը:

Գրիգոր Մոմճեան. «Այս աշխատանքը Կոմիտասին նվիրված շարքից է: Կոմպոզիտորը, որ նաև վարդապետ էր, հետաքրքված էր հայկական երաժշտության վավերականությամբ: Նա այցելում էր հայկական գյուղեր լսելու և գրելու լսած երաժշտական հնչյունները՝ էթնո-երաժշտագետի պես: Ապրիլի 24-ին՝ Կոստանդնոպոլսում Օսմանյան կայսրությունը՝ Կոմիտասին հայ մտավորականության այլ անդամների հետ միասին ձեռբակալեց: Իր ձեռագրերը և երաժշտությունը ոչնչացվեցին: Նրան չարչարեցին, սակայն դիվանագետներին հաջողվեց ի վերջո փրկել Կոմիտասին և ուղարկել Փարիզ: Կոմիտասը խելագարվեց, ինչի հետևանքով տեղափոխվեց հոգեբուժարան: Իր կյանքի վերջին 20 տարիներին նա իր քրոջից բացի ոչ մեկի հետ չէր խոսում:

Ես ցանկացա մեծարել նրան ինձ իր աստվածային երաժշտությամբ ոգեշնչելու համար: Մանուկ ժամանակ ուշադիր լսում էի իր երաժշտությունը՝ Երուսաղեմի ճեմարանի հայկական վանքում, ուր ուսանում էի երեք տարի: Նա դեռևս հանդիսանում է իմ ոգեշնչման աղբյուրը՝ բերելով ինձ հայկական հոգու ակունքին: Իր երաժշտությունը արթնացնում է իմ հիացմումքը բնության գեղեցկության հանդեպ և ես զգում եմ Աստծո Լույսը արտացոլված իր երաժշտության և երգերի մեջ»:

Աննէթ Կիւրճեան. ««Սովահար» տերմինը, Միացյալ նահանգներում, ընթրիքի սեղանի շուրջ հաճախ օգտագործվող բառ էր, մի բառ, որը նկարագրում էր հայերի փախուստը դեպի Միացյալ Նահանգներ: Ցեղասպանության փրկվածները հաճախ պատմում էին արաբների մասին, ովքեր իրենց օգնում էին անապատում: Այս նկարը ցույց է տալիս մի հայ ուժասպառ փրկվածի, ով արաբի ձեռքից մեկ կտոր հաց է ստանում»: