Հակոբ Հակոբյանը ստեղծել է մի շարք կտավներ, որտեղ շեշտված են տխրության ու մենության զգացմունքները: «Վիշտ»-ը այդ գործերից մեկն է, որը պատկանում է նկարչի թշվառ, տառապող, ճակատագրի դեմ անզոր մարդ-կերպարների շարքին: Սա հայրենիքից հեռու օտարության մեջ ապրած անհայրենիք մարդու վիշտն է՝ պարուրված Եղեռնի ցավի կսկիծով:

«Պատերազմի արհավիրքը» կտավում դատապարտված են ամենքը. ցավից և սարսափից աղավաղված դեմքեր, երկինք կարկառած ձեռքեր, արյունով լցված աչքեր, բռունցքված կամ միմյանց կոկորդից կառչած ձեռքեր, ահա մեկը, որ անկարողությունից գետինն է ճանկռոտում: Վրեժի և կործանման այդ տարերքի մեջ ձիերն էլ մարդկանցից վարակված կծոտում են իրար: Աշխարհակործան քաոսում ոչնչանում են մարդկային ոգու արարած ստեղծագործությունները, ոտնատակ է արվել կյանքի խորհրդանիշ խաղողի ողկույզը, տապալվել «Խաղաղություն» արձանը:

Պատերազմն աղետների ու դժբախտությունների սինթեզ է, մարդկության խարանը, ուր պարտվում են բոլորը:

Հայոց Ցեղասպանությունից փրկված հայերը տարածվեցին աշխարհով մեկ՝ հիմք դնելով Հայ մեծ Սփյուռքի ստեղծմանն ու զարգացմանը: Եղեռն վերապրած հայ արվեստագետները, որոնցից մեկը Խորեն Տեր-Հարությանն էր՝ ապրելով, ուսանելով, աշխատելով և գրեթե բնակվելով Սփյուռքում, չդադարեցին իրենց կապը պահպանել մայր հայրենիքի հետ, արվեստի ստեղծագործություններում վերխոյացնել հայ լինելու իրենց գենետիկ կապվածությունը, անտեսելով հայրենիքից հեռու գտնվելու փաստը:

Կերասունը(Գերասում) ծովափնյան հնագույն քաղաք է Թուրքիայում, ուր մինչ Ցեղասպանությունը, 200 հայ ընտանիք էր բնակվում: 1915 թ.-ին հայերը բռնությամբ տեղահանվեցին իրենց բնակավայրերից, և նրանցից մեծ մասը զովհեց: Այս աշխատանքը մեկն է նկարիչ-քանդակագործ Տեր-Հարությանի այն բազմաթիվ գործերից, ուր երևան է հանված մահի սարսափը՝ հայ ազգի տառապանք տեսած հոգին ու մարմինը:

Սեյրան Խաթլամաջյան, ով հանդիսանում է հայ աբստրակտ արվեստի հիմնադիրներից, իր գունային զորեղ զգացողությամբ վերակերտել է Ապրիլ ամիսը (1915թ. ապրիլի 24-ին, հիմնականում Օսմանյան կայսրության մայրաքաղաք Կոստանդնուպոլսից, սկսվեց հարյուրավոր հայ մտավորականների ձերբակալությունները, ազգային ընտրանու ոչնչացումը, հայ բնակչության բնաջնջումը):