Շահեն Խաչատրյան (արվեստաբան). «Խանջյանի մի ամբողջ շարք գրքային պատկերազարդումները առնչվում են հայոց ողբերգություններին: Նկարների յուրօրինակ կառուցվածքները, գծային ներազդող հնչյունները խտացնում են դառնագին ապրումները: Պարույր Սևակի «Անլռելի զանգակատուն» պոեմի նկարազարդումների մեջ Գրիգոր Խանջյանը Կոմիտասին՝ երաժիշտ հանճարին, միշտ պատկերել է ժողովրդի հետ որպես երգով խանդավառ հովիվ: Բայց ահա վրա է հասնում հայակործանումը, և մարում է լույսը, իշխում խավարարը…»:

Շահեն Խաչատրյան (արվեստաբան). «Խանջյանի մի ամբողջ շարք գրքային պատկերազարդումները առնչվում են հայոց ողբերգություններին: Նկարների յուրօրինակ կառուցվածքները, գծային ներազդող հնչյունները խտացնում են դառնագին ապրումները: Պարույր Սևակի «Անլռելի զանգակատուն» պոեմի նկարազարդումների մեջ Գրիգոր Խանջյանը Կոմիտասին՝ երաժիշտ հանճարին, միշտ պատկերել է ժողովրդի հետ որպես երգով խանդավառ հովիվ: Բայց ահա վրա է հասնում հայակործանումը, և մարում է լույսը, իշխում խավարարը…»:

Այս էսքիզը Մ. Սարյանի միակ աշխատանքն է, որն անմիջականորեն արտահայտում է Արևմտյան Հայաստանում հայերի դեմ իրագործված Մեծ Եղեռնի թեման: Հավանաբար նկարիչը պատկերել է իր «Գրառումներ իմ կյանքից» գրքում հիշատակվող թուրքերի արյունոտ սպանդից փախուստով փրկված այն հայուհուն, ով Հռիփսիմե վանքի պատերի տակ պատսպարված՝ մեկը մյուսի ետևից կորցնում էր իր սևաչյա որդիներին ու պատանքում նրանց մարմինները իր հագուստի վերջին պատառիկների մեջ` սեփական մազերով:

Գաղթի Ճանապարհին՝ պատմական ճշմարտությունը հաստատող մի դրվագ, սևազգեստ հայ մայրը ոտաբոբիկ, սովից ու տանջանքներից ուժասպառ, բարուրի երեխան պինդ կրծքին սեղմած մտածում է մի բանի մասին. ինչպե՞ս փրկի նորածին զավակի կյանքը թուրքի յաթաղանից: