Հովհաննես Զարդարյանը ծնվել է 1918 թ.-ին, Կարսում (Արևմտյան Հայաստան): Ցեղասպանության ժամանակ, Զարդարյանները նույնպես բռնում են գաղթի ճամփան և այդ կորուսյալ հայրենիքի ապրումները արտահայտվեցին «Հայերի գաղթը դեպի Արարատ» կտավում: Հովհաննես Զարդարյանը ոգու ազատություն ունեցող նկարչ էր, նա ասում էր.«Ամեն մարդ ունի իր երազանքը: Ծնվելուց սկսվում է այդ երազանքը և ինչ-որ մի բան դրդում է մարդուն, որպեսզի նա կարողանա ինչ որ մի բան ասի: Կարևորը խոսք ասելն է, երբ դու կարողանում ես քո զգացմունքները արտահայտել կտավի վրա, դա հսկայական մեծ երջանկություն է»:

Լևոն Կոջոյան. «Սպիտակ կտավը ամենամեծագույն ստեղծագործությունն է, որի վրա պատկերվում է նկարիչի տեսիլքը, զգացմունքները, կյանքը: Ես սկսում եմ իմ աշխատանքը սպիտակ կտավի վրա և ամեն անգամ սկսելով աշխատանքս հիշում եմ Ավետիք Իսահակյանի խոսքերը.
Է՜յ, ջան-հայրենիք, ինչքա՜ն սիրուն ես,
Սարերըդ կորած երկնի մովի մեջ.
Ջրերըդ անո՛ւշ, հովերըդ անո՛ւշ,
Մենակ բալեքըդ արուն ծովի մեջ»:

Շահեն Խաչատրյան (արվեստաբան). «Նկարչի մտասևեռումը եղել է ապոկալիպսիսը, և նա արտահայտչական ուրույն ոճով պատկերել է պատերազմի արհավիրքը՝ փլուզված պալատներ, աշխարհի անմարդկայնացած դեմքեր, մեռնող գեղեցկություն: Արվեստագետն իր ապրումների միջոցով վերարտահայտել է հայ ժողովրդի վերապրած արհավիրքը»:

Սովետական Հայաստանում Հայոց Ցեղսապանության վերաբերյալ իշխել է լռություն: ԽՍՀՄ ղեկավարությունը Թուրքիայի հետ պայմանավորվածություն էր ձեռք բերել թույլ չտալու Հայաստանում որևէ կերպ հիշատակել Հայոց Ցեղսպանությունը: Մինչև 60-ական թթ.-ներն արգելված էր հայ արվեստագետներին անդրադառնալ Հայոց Ցեղասպանության արհավիրքներին: Եվ միայն 1965 թ.-ին, երբ հնարավոր դարձավ Ծիծեռնակաբերդում կառուցել Հայոց Ցեղասպանության զոհերին ի հիշատակ Եղեռնի կոթողը, արգելքի պատնեշը կարծես վերացավ: Հայ նկարիչներն սկսեցին ցուցադրել պատմական ճշմարտությունը հաստատող աշխատանքներ:

Էդուարդ Արծրունյանի այս աշխատանքը այն պատմական փաստերից մեկն է, թե ինչպես գաղթից, սովից, մահի արհավիքներից փախած հայ մայրերն, իրենց զավակների կամ որբ մնացած այլ երեխաների հետ գալիս - հավաքվում էին եկեղեցու պատերի տակ՝ Աստծուց ապաստան խնդրելու: